Friday 1 August 2008

Ολική Έκλειψη Ηλίου


To 2006 είχα την τύχη να παρατηρήσω μία ολική έκλειψη ηλίου.
Ολική Έκλειψη Ηλίου – Λιβύη

Ο ήλιος, το φεγγάρι και η Γη ευθυγραμμίζονται και η σκιά του φεγγαριού αγγίζει την επιφάνεια της Γης.

Κάθε ολική έκλειψη ηλίου ξεκινάει στην ανατολή του ηλίου σε κάποιο σημείο του πλανήτη και τελειώνει στο ηλιοβασίλεμα περίπου στην άλλη άκρη της υφηλίου από το μέρος που ξεκίνησε.

Το φεγγάρι κινείται ανατολικά στην τροχιά του με 3.400 km/h, η σκιά του ταξιδεύει μαζί του με την ίδια ταχύτητα. Η σκιά όμως πέφτει πάνω στην επιφάνεια της Γης η οποία επίσης κινείται. Στον ισημερινό περιστρέφεται προς τα ανατολικά με 1.670 km/h. Η επιφάνεια της Γης και η σκιά του φεγγαριού ταξιδεύουν προς την ίδια κατεύθυνση έτσι η σκιά του φεγγαριού κινείται με μία σχετική ταχύτητα 1.730 km/h κοντά στον ισημερινό και μέχρι 8.000 km/hr κοντά στους πόλους.

Δηλαδή όταν βρίσκεσαι στη διαδρομή της ολικότητας η σκιά ταξιδεύει προς το μέρος σου με ταχύτητα χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα, πολύ γρηγορότερα από ένα εμπορικό αεροπλάνο. Ακόμη και αν βρίσκεσαι σε αεροπλάνο δεν μπορείς να παραμείνεις μέσα στη σκιά του φεγγαριού εκτός και αν ταξιδεύεις με ενάμισι φορά την ταχύτητα του ήχου (Mach 1,5).

Η κίνηση του φεγγαριού ανατολικά εξηγεί γιατί το πρώτο "δάγκωμα" του φεγγαριού είναι στη δυτική άκρη του ήλιου. Το φεγγάρι κινείται προς τα ανατολικά ταχύτερα και προσπερνά τον ήλιο στον ουρανό.

Ακόμη και με χιλιάδες χιλιόμετρα την ώρα η σκιά χρειάζεται μερικά λεπτά για να περάσει από πάνω σου. Αυτά τα λεπτά είναι που διαρκεί μία ολική έκλειψη ηλίου. Η διάρκειά της δεν μπορεί ποτέ να ξεπεράσει τα 7,5 λεπτά. Στη Λιβύη το 2006 ήταν περί τα 4 λεπτά, σήμερα στη Σιβηρία περί τα 2 λεπτά.

Μια ολική έκλειψη ηλίου αρχίζει να γίνεται αντιληπτή όταν ο δίσκος του ηλίου καλυφθεί κατά 90% από το φεγγάρι. Με 99% κάλυψη το φως της ημέρας μοιάζει με σούρουπο.


Εφόσον και το παραμικρό μέρος του ήλιου είναι ορατό όλος ο τόπος είναι φωτεινός, μα μόλις και το τελευταίο κομμάτι καλυφθεί το φως χάνεται μέσα σε δευτερόλεπτα. Το φαινόμενο είναι απόκοσμο, από τις εντυπωσιακότερες εμπειρίες που μπορείς να βιώσεις. Κατά τη διάρκεια της ολικής έκλειψης στη Λιβύη τράβηξα μόνο λίγες φωτογραφίες γρήγορα στην αρχή και μετά αφοσιώθηκα στο να κοιτώ το εκπληκτικό φαινόμενο. Και πολύ καλά έκανα που δεν έχασα χρόνο με φωτογραφίες. Τα τέσσερα λεπτά που είχα στη διάθεσή μου, με την αδρεναλίνη στα ύψη και τις αισθήσεις σε συναγερμό προσπαθώντας να απορροφήσουν το παράδοξο, μαγικό θέαμα, πέρασαν αστραπιαία. Σκέφτηκα ότι φωτογραφίες θα βρω στη συνέχεια από επαγγελματίες σε βιβλία, ντοκιμαντέρ, internet. Μα όσα ντοκιμαντέρ και αν είδα, όσο καλές μπορεί να είναι οι ληφθείσες φωτογραφίες και η επικόλληση φωτογραφιών που προσπαθεί να αναπαραστήσει την εικόνα σε όλες τις αποχρώσεις και φωτεινότητες, τίποτα δεν μπορεί να αναπαραστήσει την συνολική εικόνα που συλλαμβάνει το ανθρώπινο μάτι βλέποντας ταυτόχρονα και το ασημένιο ηλιακό στέμμα να ακολουθεί το μαγνητικό πεδίο του ήλιου, και την κατακόκκινη χρωμόσφαιρα με τις προεξοχές, και το κόκκινο ηλιοβασίλεμα παντού περιμετρικά στον ορίζοντα.

Αν είστε τυχεροί και βρεθείτε ποτέ σε ολική έκλειψη ηλίου μην αφιερώσετε πολύ χρόνο στις φωτογραφίες, ζήστε το μοναδικό θέαμα !!

Πηγές:
Questions Frequently Asked by the Public About Eclipses, NASA
Passing the Bus - Total Solar Eclipse: Live from China

No comments: